جشنواره بین الملی تئاتر خیابانی مریوان
یادداشتی از فاتح بادپروا، دبیر جشنواره دوازدهم
اگر نگاهی اجمالی به جشنوارههای فرهنگی و هنری جهان داشته باشیم، و تاثیرات شگرف و مهم آن را بررسی کنیم بی شک جشنواره بین المللی تأتر خیابانی مریوان در این چند سال توانسته است در میان جشنواره های تأتر خیابانی جهان جایگاه و شأن و شکوه خود را پیدا کند اگر توانسته در iTi جهانی (سازمان جهانی تئاتر) به عنوان یکی از معتبر ترین جشنواره های تئاتر خیابانی جهان ثبت شود و در ایران هم تخصصی ترین جشنواره تئاتر خیابانی شناخته شود و شهر مریوان را به عنوان پایتخت تئاتر خیابانی ایران معرفی نماید بی شک این موفقیت ها را مرهون اعتماد و باور و روحیه خستگی ناپذیر و اصالت شور و شوق هنر مندان می باشد و از همه مهم تر استقبال بی نظیر مردمی است که مردانگی صفا و مهمان پذیری را به نمایش گذاشتند
اگر نگاهی اجمالی به جشنوارههای فرهنگی و هنری جهان داشته باشیم و تاثیرات شگرف و مهم آن را بررسی کنیم بیشک جشنواره بین المللی تئاتر خیابانی مریوان در این چند سال توانسته است در میان جشنوارههای تئاتر خیابانی جهان جایگاه و شأن و شکوه خود را پیدا کند. اگر توانسته در iTi جهانی (سازمان جهانی تئاتر) به عنوان یکی از معتبرترین جشنوارههای تئاتر خیابانی جهان ثبت شود و در ایران هم تخصصیترین جشنواره تئاتر خیابانی شناخته شود و شهر مریوان را به عنوان پایتخت تئاتر خیابانی ایران معرفی نماید، بیشک این موفقیتها را مرهون اعتماد و باور و روحیه خستگی ناپذیر و اصالت شور و شوق هنرمندان است.
از همه مهمتر استقبال بینظیر مردمی است که مردانگی صفا و مهمان پذیری را به نمایش گذاشتند، ملتی که ریشه در تاریخ دارند و تاریخ گواه صلح طلبی و رشادت آنان بوده. اگر حمایتهای مسئولین در ردههای شهرستانی استانی و کشوری نبود این همه شور و اشتیاق آگاهی و نشاط رنگ واقعی به خود نمیگرفت. به خود میبالیم که نماینده هنرمندان ایرانیم و مریوان را محلی برای تبادل تفکر و ایداههای ناب تئاتر خیابانی جهان نشان میکنیم. جشنواره ها ویترین جالب و قابل باوری هستند که میتوانند معرف فرهنگ و سنن و باور و استعدادهای انسانی و منابع خدادی باشند. زیر ساخت تحول و زیر بنای توسعهی هر شهر، استان و کشوری اگر به پایهی فرهنگ و انسان مداری بنا شود قطعاً کل شاخهها و تعاریف توسعه همه جانبه درست و منطقی شکل خواهد گرفت.
فراسوی جشنوارهی بین المللی تئاتر خیابانی مریوان، خارج از معرفی آثار ناب هنرمندان و آزمودن تجربههای تئاتر بیرونی و برگزاری کارگاه های آموزشی و گرد همایی بزرگ هنرمندان تئاتر خیابانی مریوان و جهان و اساتید اهل فن در ذات خود، شور و شوق و مشارکت و اندیشه را در بطن خود، با مخاطبانش بیواسطه تقسیم میکند و گفتمان شهر و شهروندی و قانون مداری، نقد و نقد پذیری را به مردم هدیه میدهد. اگر تئاتر خیابانی (بیرونی) در شکلها و ژانرهای مختلفی چه تئاتر محیطی، کاربردی، شورایی و دیگر گونهها تعریف و اجرا میشوند همه دال بر حضور فهیمانهی مخاطبانش دارد. تماشاگرانی از تمام ردههای سنی کودک و نوجوان، جوان، میانسال و پیرمردان و پیرزنانی که به حق، تمام شواهد و فیلمها و عکسهای گرفته شده در جشنواره مریوان شاهد این تنوع است.
نکتهی قابل توجه آنکه، بحث آموزش در این عرصه هنری نتایج عینی و عملی داشته است. بعنوان نمونه آسیبهای اجتماعی، اعتیاد و . . . که در عمل توانسته است نقش تئاتر درمانی ( پیسکودرام) را هم بازی کند و تاثیرات مستقیم و غیر مستقیم این ژانر تئاتر بر همگان آشکار است.
در چند سال اخیر در ایران به غیر از جشنواره مریوان و بین المللی فجر در تهران هیچ جشنوارهای بنام تئاتر خیابانی نداشتیم. اما اکنون خوشحال و مسروریم که در اکثر استانهای کشور به شکلها و عناوین مختلفی جشنوارههایی از طرف ادارات، نهادها، سازمانها وشهرداریهای کشور به نام تئاتر خیابان برگزار میشود که آن هم بدون اغماض، همه با تاثیر از عملکرد خوب و شایستهی جشنوارهی مریوان به منصه ظهور رسیدند. جدای از بحث تخصصی تئاتر و معرفی گونههای متفاوت تئاتر بیرونی، اگر نیم نگاهی هم به تاثیرات فرهنگی و هنری ، اقتصادی و ... داشته باشیم و همه را در قالب توسعه شهری و استانی تعریف کنیم آنگاه جشنواره معنای واقعی خود را هم چون جشنوارههای معتبر جهان که منبع درآمد مادی و معنوی و فرهنگی شده اند تعریف خواهیم کرد .
- آیتم های جهانگردی و ایرانگردی و معرفی جاذبه های گردشگری استان کردستان به خصوص مریوان و اورامانات
- حفظ و نگهداری دریاچه زیبای زریبار و جنگهای باشکوه بلوط
- تبادل فرهنگی و هنری آیینی و سنتی
- رونق بازار و چرخهی اقتصادی از قبیل هتلها ، حمل و نقل شهری و بین شهری و رستورانها و . . .
- نشاط اجتماعی و آموزشی و فرهنگ شهروندی
- پیش گیری از اعتیاد و آسیب های اجتماعی
- نشان صلح و انسان دوستی و امنیت
- خود باوری و اعتماد به توانستن برای انجام کار های بزرگ
- گفت و گوی تمدن ها
جشنواره ای که با 17 سال سابقه از جشنواره ی شهرستانی توانسته است اکنون به صورت بین المللی با تمام مشکلات و نبود بودجه ای مناسب و تعریف شده برگزار شود، قطعاً میتواند در آینده هم باعث مباهات برگزار کننده گانش باشد. اما ناگفته پیداست اگر هر ضلع این مثلث این رویداد هنری (مردم ، هنرمندان، مسئولین) از کارها و مسئولیتهای خود جا خالی کنند و پای کار نباشند این جشن و حرکت سترگ و عظیم جهانی در مریوان عقیم خواهد شد هنرمندان بدون هیچ چشم داشت مادی تا به حال خستگی ناپذیر پای کار بودهاند و ثابت نمودهاند که عاشق این آب و خاک و فرهنگ و هنرشان هستند و مردم هم چشم به راه جشن و شادی و گفتمان شعور و اندیشه هستند که همه را در این جشنواره بین خود و نمایشگران تقسیم کنند.
در پایان از مسئولین درجه یک استانی میخواهم همچون گذشته با سعه صدر و درایت این مشکل یا پاشنه آشیل جشنواره مریوان را که نبود ردیف بودجهای در شأن و شکوه چشنواره است را برای همیشه حل کنند تا بیشتر و خلاقانه تر بتوانیم جشنواره را برگزار نماییم و شاهد حضور گروه های مطرح تئاتر از کشور های صاحب نام جهان باشیم و بین المللی بودن جشنواره برای همگان عیان شود .